Tweede generatie

Gerardus Dukker & Marijtje Heggie

Familienaam	Voornamen	Betr.	Doop	Locatie	Begrafenis/overlijden	Locatie
Dukker	Barend	vdr	omstreeks 1716		24 maart 1797	Delft
Houtkamp	Marij	mdr	omstreeks 1718		26 november 1790	Naaldwijk
Dukker	Gerardus	hfd	25 augustus 1753	Poeldijk	8 maart 1819	Delft
Heggie [1]	Marijtje	vr.	omstreeks 1767	‘s Hage [2]	19 september 1821	Delft
Dukker	Bernardus	zn	5 juni 1786 [3]	Delft	4 mei 1870	Monster
Dukker	Maria Elizabeth	dr	25 oktober 1788 [4]	Poeldijk	15 april 1861	Delft
Dukker	Gerardus	zn	3 januari 1790 [5]	Naaldwijk	13 januari 1790	Naaldwijk
Dukker	Gerrit	zn	23 februari 1791 [6]	Naaldwijk	22 mei 1843	Gouda
Dukker	Jacobus	zn	28 oktober 1793 [7]	Naaldwijk	29 oktober 1853	Delft
Dukker	Marinus	zn	15 augustus 1795 [8]	Naaldwijk	29 oktober 1846	Delft
Dukker	Jacobus	zn	10 april 1799 [9]	Naaldwijk	5 november 1843	Delft
Dukker	Mathias	zn	17 maart 1801 [10]	Delft	3 juni 1803	Delft
Dukker	Gerardus	zn	30 maart 1805 [11]	Delft	1 mei 1888	Delft
Dukker	Barbara	dr	23 mei 1808 [12]	Delft	6 december 1848	Delft

Op 26 februari 1788 gaan Gerardus (Gerrit) en Marijtje Heggie (dochter van Jacobus Heggie, gepensioneerd militair) in ondertrouw. Gerardus en Marijtje wonen in de Fortuynstraat. Gerardus is arbeider, tuinder en roomsch. Marijtje is gereformeerd.
In de 18e eeuw zijn huwelijken tussen katholieken en prostestanten ongewoon. In 1742 in Amsterdam is bij slechts een kwart procent sprake van een huwelijk tussen een katholieke en een prostestante [“Algemene geschiedenis der Nederlanden”, 1970]. Naar verwachting zal dit in Delft niet veel anders zijn geweest. Vanwege het gemengde huwelijk duurt het dan ook 3 x 6 weken nadat zij in ondertrouw zijn gegaan voor zij op 3 juli 1785 te Delft [14] mogen huwen.

Dat de huwelijksafkondiging van personen van verschillende geloof (rooms-katholiek en gereformeerd) in plaats van, zoals vermeld in ons Echt-Regelement wekelijks, moeten worden gedaan met tussenpozen van zes weken.
En omdat wij bang zijn dat onze goede bedoelingen zullen worden ontlopen, door gereformeerden of prostestanten die, om met rooms-katholieken te kunnen trouwen, vóór het aantekenen tot het roomse geloof overgaan, verordenen wij dat dezen pas na een jaar is toegestaan geboden te laten afkondigen.
(www.kb.nl)

Omdat er vanwege de economische achteruitgang in de steden minder werk voorhanden is, en door de vercommercialisering meer werk ontstaat in de landbouw, vertrekt het gezin in 1788 naar Naaldwijk [13].

Hoewel het om een gemengde huwelijk gaat, worden alle kinderen rooms-katholiek gedoopt. Maria Elizabeth wordt nog in Poeldijk [15] gedoopt. Met de doop van Gerardus (het derde kind) wordt er gebruik gemaakt van de “kerk” op de zolder van het huis van Leendert van Veen. De kinderen Gerrit, Jacobus (het vijfde kind), Marinus en Jacobus (het zevende kind) worden in de op 15 december 1790 geopende kerk aan de Dijkweg te Naaldwijk gedoopt.

Overal in het land werd het voor de katholieken wat makkelijker voor hun geloof uit te komen. Op 20 februari 1786 vragen “enige Naaldwijkse kerkmeesteren” aan Willem V of zij in Naaldwijk een eigen kerkgebouw en een eigen pastoor mogen hebben. Op 30 juli 1787 geven de Staten van Holland verlof tot "de bouw van ene onopzigtelijke kerk”. Totdat de kerk er is, mag de zolder van het huis van Leendert van Veen aan de Dijkweg tijdelijk worden gebruikt als kerk. In augustus 1787 gaat er een verzoek naar stadhouder Willem V grond aan de Dijkweg van een zekere Cornelis de Groot te kopen en voor de kerk te bestemmen. Dit wordt ingewilligd op 16 oktober 1788. De grond wordt van Cornelis de Groot gekocht voor ƒ 1850,-. Op 15 december 1790 wordt de kerk aan de Dijkweg geopend en ingezegend. Het kerkgebouw dient voor de katholieken van Naaldwijk, ’s Gravenzande en Sandambacht.
(“Waar mensen samenkomen”, Sint Adrianusparochie 1987).

De kerk in Poeldijk blijft bestaan. Bernardus die net als zijn broer Gerardus in Naaldwijk woont blijft naar de kerk in Poeldijk [16] gaan. Tot de tweede helft van de 19e eeuw was het dan ook gewoon dat naburige pastoors met elkaar concurreerden en dat gelovigen, in geval een pastoor hun onwelgevallig was, uitweken naar een andere statie. Pas in 1853 wordt de bisschoppelijke hiërarchie hersteld en werden de parochiegrenzen voortaan bij bisschoppelijk besluit vastgesteld en kregen de gelovigen één pastoor toegewezen [“Roomsen, rechtzinnigen en nieuwlichters”, Frans Groot 1992].

Eind 1799 zijn Gerardus, Marij en hun kinderen in Delft [17] woonachtig:

Op zaterdag 5 oktober 1799 wordt er uit de slaapkamer van het huis van Jacobus van Bergenhenegouwen een zilveren zakhorloge met stalen ketting, een paar schoengespen, een paar broekgespen en ongeveer 10 gulden ontvreemd. In een andere vertrek van de woning ontbreken een laken, een hemd, 2 kussenslopen en een paar duiten. De dienstmeid Maria Matthijs meent ook een aantal zaken te missen.
Op 13 oktober wordt de zakhorloge bij Maria Nederpelt, huisvrouw van Cornelis van Vugt in Poeldijk, teruggevonden. Zij zegt het horloge van Maria Hagi, vrouw van Gerrit Dukker, voor een bedrag van zes gulden te hebben gekocht. Dezelfde avond wordt Maria Hagi geconfronteerd met haar daad en wordt aan de baljuw op Honselersdijk gemeld wat er gebeurd was.
Als de baljuw haar laat ophalen voor verhoor blijkt het gezin naar Delft te zijn gevlucht. Het gezin heeft buiten de stad Delft een woning gevonden.

Vijf maanden later op 23 maart 1800 ontvangt de baljuw van Naaldwijk van de procureur Th. de Wilde namens de baljuw van Delft een brief. Hij verzoekt informatie te verstrekken over Gerrit Dukker en zijn vrouw, gewoond hebbende te Naaldwijk, die zich onlangs bezig hielden met het verkopen van gestolen goederen.

Het uitleveren en opsluiten van Maria Hagi in Naaldwijk op het Rechthuis is het gevolg. In twee verhoren bekend ze naast de horloge aan Maria Nederpelt te hebben verkocht, bij de zilversmid op de Grote Markt de gespen voor 9 gulden en 6 stuivers te hebben verkocht. Ze heeft dit gedaan daar ze kleding nodig had voor haar zelf en haar kinderen en de armoede van het gezin liet niet toe die te kopen [18]. De diefstal rond 29 maart 1800 uit de schuur van de zoon van Jan Heesterman die op de Buitenwatersloot woonde ontkent ze te hebben gepleegd.

Op 28 mei 1800 wordt ze vooroordeeld tot een geseling met roeden en een verbanning van tien achtereenvolgende jaren uit het voormalige gewest Holland [“Crimineel”, G.J.M. de Vreede 1991].

Bernardus, Mathias, Gerardus en Barbara worden in parochie St. Joseph te Delft gedoopt.

Over hun kinderen is het volgende bekend:

1. Bernardus: zie verder Bernardus Dukker & Catharina Melief

2. Maria Elizabeth

Familienaam	Voornamen	Betr.	Doop/geboorte	Locatie	Overlijden	Locatie
Sigon	Johannes	hfd	25 september 1787	Delft	29 december 1867	Delft
Dukker	Maria Elizabeth	vr.	25 oktober 1788	Poeldijk	15 april 1861	Delft
Sigon	Sara	dr	11 februari 1815	Delft	10 december 1902	Delft
Sigon	Maria	dr	16 januari 1818	Delft	5 januari 1912	Delft
Sigon	Joannes	zn	12 juli 1820	Delft	16 april 1822	Delft
Sigon	Jacoba	dr	13 februari 1823	Delft
Sigon	Bernardus	zn	11 november 1825	Delft	16 augustus 1906	Delft
Sigon	Catharina	dr	29 juli 1828	Delft	28 augustus 1893	Delft
Sigon	Elizabeth	dr	4 maart 1832	Delft

Maria Elizabeth huwt met Johannes Ludovicus Sigon (zoon van Michiel Sigon, dagloner, en Sara van de Genugte) op 2 juni 1813 te Delft. Beiden zijn rooms-katholiek. Johannes is dagloner. Maria is schoonmaakster.

3. Gerardus: In de DTB registers wordt er gemeld dat ‘een kind [19] van Gerrit Dukker’ op 13 januari 1790 te Naaldwijk is begraven. Voor het luiden van de klokken en voor het begraven wordt niets betaald.

4. Gerrit: zie verder Gerrit Dukker & Christina de Wit

5. Jacobus: zie verder Jacobus Dukker & Elisabeth Lok

6. Marinus

Familienaam	Voornamen	Betr.	Doop	Locatie	Overlijden	Locatie
Dukker	Marinus	hfd	15 augustus 1795	Naaldwijk	29 oktober 1846	Delft
Bosson	Anna	vr.	31 maart 1783 [20]	Leyden	6 september 1858	Delft

Op 26 mei 1824 te Delft huwt de 28-jarige Marinus met de 41-jarige Anna Bosson (dochter van Johannes Bosson en Catharina Dingjan en weduwe van Jacobus Speijker). Beiden zijn rooms-katholiek. Marinus is tuinder van beroep. Het huwelijk heeft geen kinderen voortgebracht.

7. Jacobus: zie verder Jacobus Dukker & Eva Catharina Kog

8. Mathias: In het begraafboek wordt er gemeld dat ‘een baarkind [21] van G. Dukker’ is begraven op 3 juni 1803 te Delft (Nieuwe Kerk).

9. Gerardus

Familienaam	Voornamen	Betr.	Doop/geboorte	Locatie	Overlijden	Locatie
Dukker	Gerardus	hfd	30 maart 1805	Delft	1 mei 1888	Delft
Stijger [22]	Elizabeth Pieternella	vr.	omstreeks 1807	Rijswijk	3 januari 1869	Delft
Dukker	Maria Catharina	dr	10 april 1845	Delft	14 juli 1845	Delft

Conform het bevolkingsregister van Naaldwijk van 1840 is ene Gerrit [23] Dukker (geboren omstreeks 1805 te Delft) rooms-katholiek. Hij woont aan de Mariendijk nummer 34 a en is ongehuwd. Hij woont samen met andere tuinders en boden.
Op 4 mei 1844 te Monster huwt Gerardus [24] met Petronella Elisabeth Stijger (dochter van Laurens Stijger en Antonia van Drunik). Gerardus is ten tijde van het huwelijk tuindersknecht van beroep en wonende te Poeldijk. Elizabeth is eveneens wonende te Poeldijk. Volgens het bevolkingsregister van Delft is Elizabeth eveneens rooms-katholiek.

10. Barbara

Familienaam	Voornamen	Betr.	Doop/geboorte	Locatie	Overlijden	Locatie
Nadorp	Pieter	hfd	24 oktober 1815	Delft	23 november 1874	Delft
Dukker	Barbara	vr.	23 mei 1808	Delft	6 december 1848	Delft
Nadorp	Martinus	zn	8 oktober 1840	Delft	13 december 1840	Delft
Nadorp	Marinus Bernardus	zn	26 juli 1842	Delft
Nadorp	Pieternella Johanna	dr	19 juni 1844	Delft
Nadorp	Jacobus	zn	8 december 1845	Delft	7 mei 1846	Delft
Nadorp	Catharina Barendina	dr	18 november 1848	Delft	15 december 1848	Delft

Op 20 november 1839 te Delft huwt de 31-jarige Barbara met de 24-jarige Pieter Nadorp (zoon van Martinus Nadorp en Hendrina van Ekerschot). Pieter is smid. Een week na de geboorte van het laatste kind sterft Barbara. Na het overlijden van Barbara hertrouwt de 34-jarige Pieter Nadorp met de 50-jarige Wilhelmina Visscher (geboren te Culenborg en dochter van Joannis Visscher en Metje Philippi).

Voetnoten:
[1] Wordt ook wel als Hegje, Hagi, Hagée, Haging, Haring, Haggie, Heddie, Hagie, Hegij of Hagen geschreven.
[2] Conform de akte van ondertrouw is Marijtje in ’S GRAVENHAGE geboren. Conform de akte van overlijden en akte van readmissie van Delft van 17 maart 1788 is Marijtje in Delft geboren.
[3] Getuige: Bernardus Dukker
[4] Getuigen: Barent Dukker en Marijtje Dukker.
[5] Getuigen: Barend Dukker en Marij Lam.
[6] Getuigen: Barend Dukker en Katje Bergman.
[7] Getuige: Barend Dukker.
[8] Getuigen: Kasper Barends en Aaltje Kolders
[9] Getuige: Marijtie Dukker.
[10] Getuigen: Mathias Dukker en Catharina Willekers
[11] Getuigen: Gerardus Dukker en Catharina Willekers
[12] Getuigen: Bernardus Dukker en Altijdis Willekers
[13] Ondertrouw vindt plaats op 26 februari 1785. Het 2e gebod is op 10 april. Het 3e gebod is op 22 mei. Gerrit: jongeman; Maria: jonge dochter
[14] Conform de akte van readmissie van Delft van 17 maart 1788
[15] Zie eveneens Barend Dukker & Marij Houtkamp
[16] In 1791 laat hij zijn dochter Maria in Poeldijk dopen
[17] Volgens het bevolkingsregister is Marinus Dukker in 1799 in Delft komen wonen.
[18] Eind 18e eeuw waren de katholieken op hun zelf aangewezen en hoefden de roomse armen geen cent te verwachten van het gemeentelijk armbestuur.
[“Roomsen, rechtzinnigen en nieuwlichters”, Frans Groot 1992]
[19] Het gaat hier om een jong kind. Daar het negende kind eveneens Gerardus wordt genoemd en er verder geen andere kinderen zijn waarop dit betrekking kan hebben, wordt er van uitgegaan dat hier melding wordt gemaakt van het overlijden van Gerardus, het derde kind van Gerardus en Marijtje.
[20] Bevolkingsregister van Delft
[21] Aangezien wordt aangenomen dat Gerardus (het derde kind) in 1790 is overleden en alle andere kinderen na 1803 zijn overleden, betreft het hier het overlijden van Matthias, het achtste kind van Gerardus en Marijtje.
[22] Wordt ook wel geschreven als Steijger.
[23] Leeftijd en geboorteplaats komen overeen met dat van Gerardus (het negende kind van Gerardus en Marijtje Heggie).
[24] Conform de huwelijksakte is Gerardus negenendertig als hij met Elizabeth Pieternella Stijger huwt. Hieruit volgt dat Elizabeth huwde met de jongere Gerardus (het negende kind van Gerardus en Marijtje) en niet met de oudere Gerrit (het vierde kind).